Даниэль Надел: Хятадын Шинжаан муж бол "нээлттэй шорон"
Хятад улс алслагдсан баруун бүс болох Шинжааныг Уйгарын мусульманчуудад зориулан “нээлттэй шорон” болгожээ. АНУ-аас дэлхий даяар шашны эрх чөлөөний байдлын талаар жил бүр гаргадаг тайланг танилцуулах үеэр Хятадын засгийн газар “бүс нутгийг бүхэлд нь задгай шорон болгосон” гэж АНУ-ын Төрийн департаментын Олон улсын шашны эрх чөлөөний газрын захирал Даниэль Надел Лхагва гарагт мэдэгдэв.
Хятад улс олон тооны уйгуруудыг "дахин боловсрол олгох", "албадан ажил хийлгэх" зорилгоор хуаранд байрлуулахад найдаж байсан боловч хэлмэгдүүлэлтээ улам өргөжүүлэн бүс нутгийг бүхэлд нь хамарч байна гэж Вашингтон хотод болсон хэвлэлийн бага хурал дээр Надел хэллээ.
“Хүмүүсийн хөдөлгөөнийг нарийн хянадаг. Тэнд Уйгурчуудтай хамт амьдрах хүмүүсийг хуваарилсан байдаг" гэж Надел хэлэв.
Төрийн департаментаас жил бүр гаргадаг шашны эрх чөлөөний тайланг АНУ-ын Конгресс 1998 оны хуулийн дагуу шаарддаг бөгөөд дэлхийн олон арван орны шашны эрх чөлөөний нөхцлийг хамардаг. 2300 хуудастай энэ жилийн тайланд АНУ зөвхөн Хятад гэлтгүй Иран, Мьянмар, Орос, Нигери, Саудын Араб зэрэг орнуудыг шашны хавчлагад өртөж байна гэж шүүмжилжээ.
АНУ "Хүн төрөлхтний эсрэг үргэлжилж буй гэмт хэргүүд, Хятадын засгийн газар Шинжаан дахь лалын уйгурчууд болон бусад үндэстэн, шашны цөөнхийн бүлгийн гишүүдийн эсрэг үйлдэж байгаа гэмт хэргийг хэрэгсэхгүй орхиж чадахгүй" гэж Надел хэлэв.
АНУ-ын Төрийн департаментаас жил бүр хүний эрхийн талаар явуулсан судалгаагаар Хятад улс уйгуруудын эсрэг “геноцид” хийж байна гэж аль хэдийн дүгнэсэн байв.
Ерөнхийлөгч Жо Байден 4-р сард болсон уулзалтын үеэр холбоотны долоон бүлгийн бусад гишүүдтэй энэ асуудлыг хөнджээ .
НҮБ-аас Хятадад мэргэжлийн ур чадвар олгох, хатуу бүлэглэлтэй тэмцэхэд зайлшгүй шаардлагатай гэж мэдэгдсэн нэг сая орчим уйгур энэ бүсэд хуаранд байрласан гэж мэдэгдсэн.
Тэрбээр баруун бүс нутагт 24000 сүм хийд байсан гэж хэлээд “Шинжаан дахь геноцид, албадан хөдөлмөр, шашны дарамт гэж нэрлэгддэг зүйл урьд өмнө хэзээ ч байгаагүй гэдгийг үндсэн баримтууд харуулж байна” гэжээ.
Хятад дахь лалын шашинтнуудыг хэлмэгдүүлж байгаа нь Түвд болон бусад бурхны шашинтнуудын эсрэг түрэмгийлэл явуулж байгаагийн нэг илрэл юм гэж Надел хэлэв.
Тайлан гарсантай холбогдуулан Төрийн департаментаас Хятадын Коммунист намын тэргүүлэх албан тушаалтан Юй Хүйг Фалун Гонгын дагалдагчдыг дур мэдэн саатуулсан хэргээр “хүний эрхийг бүдүүлгээр зөрчсөн” гэж буруутгажээ.
Мьянмарт цэргийн эргэлт хийх удирдагчид нь Рохинжа үндэстнийг цэвэрлэх болон бусад харгислал хариуцсан хүмүүсийн тоонд багтдаг бөгөөд ихэнх нь лалын шашинтнууд юм гэж тэр хэллээ.
ОХУ-д эрх баригчид хүчирхийлэл үйлдсэн гэх шалтгаанаар Еховагийн Гэрчүүд болон мусульман цөөнхийн бүлгийн гишүүдийг дарамталж, саатуулж, хураан авсаар байна.
Нигерийн шүүхүүд хүмүүсийг доромжилсон хэмээн буруутгаж, урт удаан хугацаагаар хорих эсвэл бүр цаазаар авах ял оноосон боловч 2015 онд цэргүүд олон зуун шиит шашинтнуудыг үй олноор нь устгасантай холбогдуулан ямар ч арга хэмжээ аваагүй байна .
Саудын Араб нь Христийн сүмгүй дэлхийн цорын ганц улс хэвээр байгаа боловч Саудын Арабт сая гаруй Христэд итгэгчид амьдардаг гэж Блинкен хэлэв.
“Шашны эрх чөлөө бол хүний эрх; үнэн хэрэгтээ энэ нь хүн байх гэсэн утгатай зүйл болох чөлөөтэй сэтгэх, мөс чанараа дагах, зүрх сэтгэл, оюун ухаан маань биднийг ийм байдалд хүргэсэн бол итгэл үнэмшлээ өөрчлөх, тэр итгэл үнэмшлээ олон нийтэд болон хаалттай байдлаар илэрхийлэх, " тэр хэлсэн.
Сэтгэгдэл0
АНХААР!
Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд said.mn хариуцлага хүлээхгүй.