Удирдлагын арга барилдаа өөрчлөлт хийхгүй бол цагдаагийн байгууллагад мэргэжлийн өндөр ур чадвартай хүн үлдэхгүй нь ээ. Энэ бол ЭМГЭНЭЛ!!!
Бид өдрөөс өдөрт хувьсан өөрчлөгдөж байгаа цаг үед ажиллаж, амьдарч байна. Энэ өөрчлөлтүүд биднийг байнга шинэчлэгдэж урагшлахыг шаардаж байгаа. Гэтэл энэ шаардлагаас нэлээд хол хоцорч байгаа нэг салбар нь төрийн алба гэдэгтэй цөөнгүй хүн санал нийлэх байх аа. Үүнийг би цагдаагийн байгууллага тэр дундаа Замын цагдаагийн салбарт ажил хэрэг хэрхэн явж байгааг жишээ болгон энд дурдья. . Тухайлбал:
- Зарим удирдах албан тушаалтнууд алба хаагч нараа тухайн ээлжийнх нь ажлын цаг дууссан байхад л гэрт нь хариулах дургүйгээс юм болов уу? эсвэл өөр ямар нэгэн шалтгаан байна уу? мэдэхгүй. Шальдар бульдар үүрэг даалгавраар уяж, онцын шаардлагагүйгээр ажлын байранд нь байлгаад байдаг;
- Мөн заримынх нь хурал дуусдаггүй. Ээлжээ дуусгасан алба хаагч тараад, гэртээ очиж, амрах шаардлагатай байтал, хуралд суугаад 2-3 цагийн хожуу тардаг;
- Зөрчлийн “төлөвлөгөө биелүүлээгүй” гэх шалтгаанаар мөн л илүү цагаар үргэлжлүүлэн ажиллуулдаг. Зөрчлийн төлөвлөгөөгөөг 2000–2010 онуудад согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон хоёр жолооч илрүүлэх, 20’000 төгрөгөөр торгох төлөвлөгөө өгдөг байсан бол сүүлийн үед 50’000 төгрөгөөр торгох төлөвлөгөө өгч байна. Яагаад “төлөвлөгөө” өгч байгаа талаар тодруулахад, “Төлөвлөгөө өгөхгүй бол нэг ч жолооч торгоогүй ажлын цагаа дуусгадаг цагдаа их байдаг. Өгч байгаа төлөвлөгөө биелэшгүй өндөр биш.” гэсэн тайлбар өгч байгаа нь цагдаагийн алба хаагчийг ажил хийлгэх гээд байгаа юм уу? эсхүл зам тээврийн зөрчилтэй тэмцэж байгаа юм уу? ойлгоход хүндрэлтэй байгаа;
- Ямар нэгэн алдаа дутагдал гаргасан алба хаагчдыг шийтгэл болгож илүү цагаар ажиллуулдаг. Гэтэл хөдөлмөрийн харилцаа зохицуулж байгаа хууль эрх зүйн актад ийм шийтгэлийн төрөл байдаггүй;
- Алба хаагчдын сургалтад хамрагдаж байгаа хугацааг ажилласан цагт огт тооцдоггүй. Зам дээр гарч ажиллах, сургалтад хамрагдан танхимд суух, жагсаалын үзлэгт хамрагдах, түргэн цугларалтаар ажилдаа очих гэх мэт өөр олон төрлийн арга хэмжээнд оролцохоор алба хаагч гэрээсээ гараад явах болгонд тэдний ар гэртэйгээ хамт өнгөрүүлэх цаг хугацаа нь улам бүр багасч байгааг удирдах ажилтнууд нь ойлгодоггүй;
- Хөдөлмөрийн хууль цагдаагийн байгууллагын алба хаагчдад үйлчлэхгүй гэж тайлбарладаг. Цагдаагийн алба хаагч бүр эрх зүйч мэргэжилтэй байдаггүй ба хариуцаж буй чиглэлийн холбогдох хуулийн тодорхой хэдэн заалтаа л мэддэг гэхэд бараг хилсдэхгүй биз ээ! Тиймээс нэг талаас мэдлэг, мэдээлэл дутмагаасаа, нөгөө талаас ямар нэгэн зарга хийсэн алба хаагчийг “эр хүний шинжгүй”, “заргач” гэх байдлаар гадуурхдагаас алба хаагчид өөрсдийн эрх ашгийн төлөө дуугардаггүй, удирдлагууд нь хөгждөггүй;
- Ажлын өдрүүдэд уртгасан цагаар ажиллуулах нь бараг энгийн үзэгдэл, дээрээс нь Бямба, Ням гараг бүр ямар нэгэн арга хэмжээ зохиодог. Тэмцээн уралдаан, соён гэгээрүүлэх арга хэмжээ гэх мэт. Тэгээд тухайн арга хэмжээнд оролцогчоос гадна хөгжөөн дэмжүүлэх зорилгоор албан үүрэг биелүүлээгүй байгаа алба хаагчдыг ирэхийг тушаадаг, түүнийхээ дагуу оролцсон цагийг нь бүртгэдэг. Ирээгүй алба хаагчдыг олон нийтийн арга хэмжээний үйл ажиллагаанд оролцоогүй, байгууллагаас зохиосон ажил тасалсан гэж үзэн, тэдгээр алба хаагчдыг мөн л илүү цагаар ажиллуулах шийтгэл ногдуулдаг;
- Алба хаагчдаа хувийн амьдралтай, гэр бүлтэй гэдгийг огт мэддэггүй, ойлгодоггүй мэт ханддаг.
Замын цагдаагийн салбар дахь энэхүү хүнээ боддоггүй, муйхар, хууль бус үйл ажиллагаанаас үүдэн:
- Цагдаагийн байгууллагын бие бүрэлдэхүүний бэлэн байдал, шуурхай ажиллагаа бараг үгүй болов.
- Замын цагдаагийн алба хаагч нар үр ашиггүй ажлын зохион байгуулалт, ачааллаас үүдэн замын хөдөлгөөнд оролцогч нартай зүй бус, бүдүүлгээр харьцаж байна.
- Үргэлж уртасгасан цагаар ажиллуулаад байхаар мэдлэгтэй, чадвартай, нөөц боломжтой алба хаагчид өөрийн хүсэлтээр халагдаж, боловсон хүчний хомсдолд оров. Одоо л гэхэд 30 гаруй орон тоо сул байгаа нь хүмүүс залхаж, халширч байгаагийн нотолгоо бус уу! Тийм болохоор дээрх муйхар ажлын арга барилаас зөвхөн тэтгэвэрт гарахаа хүлээж буй, ажлаас гараад ямар нэгэн төлөвлөгөөгүй, боломжгүй, тодорхойгүй байгаа, чадвар мэдлэг сул алба хаагч нар л үлдэж албан үүргээ гүйцэтгэдэг болсон. Үүний хамгийн тод жишээ бол , гэсэн дүгнэлтийг шүүхэд мэдүүлдэг болсноос харж болно. Үүнийг нь ХЗДХЯ, Цагдаагийн ерөнхий газар, Тээврийн цагдаагийн алба, Замын цагдаагийн газрын удирдлагууд эс үйлдэхүйгээрээ дэмжиж байгаа явдал ч бий.
- Алба хаагчид ял эдэлж байгаа мэт албан үүргээ гүйцэтгэдэг.
- Гэр бүлдээ зарцуулах цаггүйгээс гэр бүлийн салалт ихэсч байна. “Цагдаагийн алба хаагчийг ойлгож, тэвчих ёстой” гэх дарга нар цөөнгүй байдаг! Уучлаарай, алба хаагчийнхаа гэр бүлийн гишүүдийн ухаан, тэвчээрийг нь шалгахын тулд алба хашиж байгаа мэт дарга нарыг яалтай ч билээ!
- Алба хаагчдын эрүүл мэндийн байдал эрс дордож байна.
Ийм муйхар арга барилаар он удаан жил мэргэжлийн байгууллагыг удирдах зуур COVID-19 цар тахал манай улсад тархсанаар, тэртээ тэргүй “үйлээ үзэж” байсан цагдаагийн байгууллагын халуун цэгт ажилладаг алба хаагчид илүү хүнд нөхцөл байдалд шилжин ажиллаж байна.
Нөхцөл байдал хүнд байгааг ойлгож байна. Ажиллуулахаас ч өөр аргагүй!
Зөвхөн энэ цар тахлын үед үүсч байгаа нөхцөл байдлуудаас харахад л дээд удирдлагуудын толгой эргүүлсэн олон янзын шийдвэрийн балгийг хөөрхий хэдэн “муу” цагдаа л эрүүл мэнд, сэтгэл санаа, нэр хүндээ золиослон үүрч гарч байх шиг харагдана. Эцэст нь, цар тахлын онцгой дэглэм дуусахад удирдлагын арга барилдаа өөрчлөлт хийхгүй бол цагдаагийн байгууллагад мэргэжлийн өндөр ур чадвартай хүн үлдэхгүй нь ээ гэдэгт зовнин бичлээ.
Сэтгэгдэл153
АНХААР!
Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд said.mn хариуцлага хүлээхгүй.