Хорин сая доллар хамар дороосоо алдаад хайж яваа бол ХОХЬ ЧИНЬ

Хорин сая долларыг зөвхөн зуутын дэвсгэрээр багцаллаа гэхэд 2000 боодол болно. Нийт жин нь 200 кг. Урт нь 2,64 метр, өндөр нь 0,78 метр, өргөн нь 1,1 метр. /ЭНД дарж үзнэ үү./ Ямар ч сав баглаагүйгээр шүү дээ. Өөрөөр хэлбэл, 2,3 м3 гэсэн үг. Ланд Круйзер 200 маркийн автомашины бүх арын суудлыг эвхэхэд хамгийн ихдээ 1943 литр буюу 1,9 м3. /ЭНД дарж үзнэ үү./

Энэ хэмжээний ачааг Монгол улсын хилээр чөлөөтэй нэвтрүүлчихсэн гэдэг үлгэр зохиож, итгэж яваа бол Монголын төр, цагдаа, хил, гааль гээд Засгийн газар одоо дуус даа. Уг нь өдийд ЦЕГ-ын хэвлэлийн албаны дарга нөхөр гарч ирээд "гунганаж баймаар" сэдэв биш үү. Ийм том хэрэг мандчихаад байхад “хойшлуулшгүй ажиллагаа”-гаа мартчихсан уу?

Энэ мэдээллийг “Эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн нэгдэл” нэртэй Монголын өдөр тутмын гурван том сонин болох “Өдрийн сонин”-ы эрхлэгч Ж.Сандагдорж, “Өнөөдөр” сонины эрхлэгч Б.Номинтүшиг, “Зууны мэдээ” сонины эрхлэгч Д.Отгонбаяр нар нийтэлжээ. Сүүлийн үед эрэн сурвалжилсан гэх "эрэн сурвалжлаагүй" бичвэрүүдээ ээлж дараалан Монголын өдөр тутмын гурван сонин, сайтуудаар цацдаг ажлыг зохион байгуулдаг болсон. Өдөр тутмын сонинууд дотроо дээрх гурван сонин бол үнэхээр толгой цохидог нь үнэн. Харамсалтай нь эрхлэгч нарынхаа хийж байгаа “Өлөн сурвалжлага”-уудаас сэтгүүлчид нь ичиж үхдэг юм билээ шүү.

Дээр нь нэмж хэлэхэд, Монголын төр, цагдаа хүчний байгууллагууд хэвлэлтэй нийлж, хов базаж, захиалгаар хүний эрх зөрчиж, гүтгэлэг, доромжлол сэвэхээ хэзээ болих вэ?

“ҮАБЗ-ийн ажилтнууд ОХУ-д учир битүүлэг “айлчлал” хийж, 20 сая доллар ачиж ирсэн үү” гэсэн нийтлэлд зөвхөн төрийн тусгай чиг үүргийн хэд хэдэн байгууллагуудаас гарч болохоор мэдээллүүд нэгтгэгджээ. Эндээс харахад “Эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн нэгдэл” гэх сонины эрхлэгч нарын бүлэгт энэхүү мэдээллийг ХААНААС, ХЭН, ЯМАР ЗОРИЛГООР ӨГСӨН БЭ гэдэг нь сонирхол татаж байна. Сүрхий нэртэй, сонины эрхлэгчдийн олж тавьсан баримт нь машины зураг төдийхөн. Хүнд итгэл үнэмшил төрүүлэх гэсэн чадваргүй арга л даа. Эрх бүхий байгууллагаас өгсөн мэдээллээ үзсэн кинонуудынхаа фантаазаар чимэглэсэнээс өөрөөр эрэн сурвалжласан зүйл алга.

Өдрийн сонины эрхлэгч Ж.Сандагсүрэн нь уг сонины үүсгэн байгуулагч Ж.Мягмарсүрэнгийн төрсөн дүү. Ж.Мягмарсүрэн нь сэтгүүлч Ц.Балдоржтой үй загүй найзууд байсан гэх бөгөөд сонины хувьчлалаас үүдэлтэйгээр муудалцаж салцгаасан. Харин Өнөөдөр сонин бол Ц.Балдорж агсных. Одоо эрхлэгчээр нь Балдорж агсны охин Б.Номинтүшиг ажиллаж байна. Зууны мэдээ сонин Н.Энхбаяртай шууд холбогдоно. Эрхлэгч Д.Отгонбаяр гэх эмэгтэйг Н.Энхбаяр томилсон. Ийм л үүх түүхтэй сэтгүүл зүйн гал тогооноос иймэрхүү л “ЗАХИАЛГАТАЙ” нийтлэл шил шилээ даран хөвөрч байгаа даа. Эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн нэгдэл үү? Эрээ цээргүй шантаажчидын нэгдэл үү? 

Ар нь ч том юм, ам нь ч том юм. Гурвын гурван сонины эрхлэгчид нэгдэж бичээгүй бол, жирийн нэгэн сэтгүүлч ийм алиа юм бичиж түгээсэн бол сонин, сайтаа хаалгаж, эрүүгийн хуулийн 13.14-өөр хэрэг нээлгэчихсан "гэрчийн мэдүүлэг" өгөөд сууж байгаа шүү.

Ийм том “ГЭМТ ХЭРЭГ”-ийн араас орсон бол “Өдрийн сонины Сандаг эрхлэгч” тодруулга авья гэхэд хэнбугай ч байсан хариулчих хэмжээний ТОМ хүн юмсан. Ингэтлээ доошоо орох ч гэж дээ.

Хамгийн сүүлд өнөөдөр л гэхэд өмгөөлөгч Б.Баасанцогтын сүүлийн гурван жилийн турш шилжүүлсэн гүйлгээнээс хууль, шүүхийн байгуулагын ажилтнуудтай холбоотой баримтыг түүж дэлгэжээ. ХААН банк харилцагчийнхаа мэдээллийг гурван жилээр нь шүүгээд сэтгүүлчдэд өгчихлөө гэж үү?

Хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа Монгол улсын Банкны тухай хуулийн 7.2-д:

"Банк, түүний харилцагч болон гуравдагч этгээд нууц гэж үзсэн аливаа мэдээллийг дор дурдсанаас бусад тохиолдолд бусдад гаргаж өгөх, задруулах, ашиглахыг банкны хувьцаа эзэмшигч, төлөөлөн удирдах зөвлөлийн дарга, гишүүн, гүйцэтгэх удирдлага, хянан шалгах зөвлөл, ажилтанд хориглоно:

7.2.1.тухайн этгээд өөрийн нууцыг задруулахыг бичгээр зөвшөөрсөн;

7.2.3.шүүх, прокурорын байгууллагын удирдлага хүсэлт гаргасан, эсхүл авлигатай тэмцэх байгууллага, цагдаагийн байгууллагын хэрэг бүртгэх, мөрдөн байцаах ажиллагааны шаардлагаар, түүнчлэн тагнуулын байгууллага мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй холбогдсон мэдээллийг шалгах шаардлагаар мөрдөгчийн саналыг прокурор зөвшөөрсөн;" гэжээ.

Тэгэхээр энэ тохиолдолд иргэн Б.Баасанцогт өөрийн нууцыг задруулах хүсэлт банканд гаргаагүй бөгөөд энэ мэдээллийг зөвхөн Банкны тухай хуулийн 7.2.3 буюу прокурорын зөвшөөрлөөр АТГ, ЦЕГ, ТЕГ авсан байх боломжтой.

Тэгвэл эдгээр байгууллагаас мэдээлэл сэтгүүлчдийн гарт очсон болох нь тодорхой бөгөөд Эрүүгийн хэрэг байцаан шийтгэх тухай хуулийн 29.3 дугаар зүйлд заасан Хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалтын нууцлалыг хадгалах хэд хэдэн хуулийн заалтыг зөрчиж байна.

Эрүүгийн хэрэг байцаан шийтгэх тухай хуулийн 29.3 дугаар зүйл:

29.3.1. Хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалт явуулах байгууллага, албан тушаалтан хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалтын төлөвлөлт, явц, үр дүнгийн нууцлалыг хангаж ажиллана.

29.3.5. Хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалтын материалыг прокурорын зөвшөөрснөөр, прокурорын мэдэгдэх бололцоотой гэж үзсэн хэмжээгээр нийтэд мэдэгдэж болно.

Дээрх хуулийн 29.3.5-д зааснаар прокурорын зөвшөөрснөөр, прокурорын мэдэгдэх бололцоотой гэж үзсэн хэмжээгээр нийтэд мэдэгдсэн гэж үзэж болох ч энэ талаар уг нийтлэлд огт дурдаагүй бөгөөд хэрэвзээ энэ заалтыг ч мөн зөрчсөн аваас Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн 13.11 дүгээр зүйлд заасан Хувь хүний нууцыг задруулах гэмт хэргийг өдүүлсэн болж таарна. Хууль сануулахад,

Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн 13.11.1. Хувь хүний хуулиар хамгаалагдсан нууцыг олж мэдсэн хүн өөрийнх нь зөвшөөрөлгүйгээр задруулсан бол дөрвөн зуун тавин нэгжээс таван мянга дөрвөн зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, эсхүл хоёр зуун дөчин цагаас долоон зуун хорин цаг хүртэл хугацаагаар нийтэд тустай ажил хийлгэх, эсхүл нэг сараас нэг жил хүртэл хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ял шийтгэнэ.

Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн 13.11.2. Албан үүргээ гүйцэтгэх явцад олж мэдсэн хувь хүний нууцыг задруулсан бол таван мянга дөрвөн зуун нэгжээс хорин долоон мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, эсхүл нэг жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах, эсхүл нэг жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ.

Үндсэн хуульт, хүний эрхийг тунхагласан улсад ШУДАРГА ЁСЫГ ШУДАРГА БУСААР тогтоодоггүй юм шүү, Томцуул аа! Том бай, гэхдээ зөв бай.

УИХ-ын Хаврын чуулганы нээлтэд УИХ-ын дарга Г.Занданшатар: “Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн амин сүнс нь ардчилал, хүний эрхийг баталгаажуулах явдал юм.” гэв. Тийм ээ, Монгол улсад ардчилал, хүний эрх, эрх чөлөө “БАТАЛГААЖААГҮЙ” болохыг “Эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн нэгдэл”-ийн цуврал нотлон харууллаа. Ардчилал, хүний эрх, эрх чөлөө цаасан дээр үлдсэнийг, эрх баригчдын ам ажил алд дэлэм зөрдгийн баталгаа энэ байна. Эрх чөлөөний тунхаг тууз болон үлдлээ.

 “Эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн нэгдэл” зөвхөн МАН-тай л гэхэд гучин тэрбумын гэрээтэй гэх юм билээ. Та бүхэн энэ гэрээний орлогоо татварын байгууллагад мэдүүлнэ биз дээ.

Энэ бол факт. Сэтгүүлч надад олдсон, нийгэмд тарж эхэлж буй мэдээлэл.

Тиймээс, “Эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн нэгдэл”-ээс тайл­бар шаардаж байна.

Жич: Тодруулсан хэсэг бол толинд туссан тусгал чинь болно.